Bilim Kurgu Nedir

Bilim kurgu ya da yabancıların sıklıkla “sci-fi” (say-fay okunur) dedikleri şey edebiyatın hayal gücüyle dolu fakat aynı zamanda bilime dayalı içerikler sunan bir dalıdır. Bilim kurguda zaman-mekan kurgusu, karakterler, temalar ve hikaye çizgisi çoğunlukla bilimsel gerçekler, teoriler ve prensipler üzerine inşa edilir. Bu nedenle fantastik eserlerden ayrılırlar.

Bilim kurgunun en eski örneklerine Ortaçağ’da rastlanılır ancak edebiyattaki varlığı 1800’lerin sonlarında önem kazanmamıştır. Hem yazarlar hem de okurlar için bilim kurgunun gerçek popülerliği son 150 yılda elektriğin icadı, uzayın keşfi, tıptaki ilerlemeler, endüstriyel gelişme gibi teknolojik ilerlemeler ile birlikte gerçekleşmiştir. Bilim ve teknoloji ilerledikçe bilim kurgu edebiyatı da ilerlemektedir.

Genç kız penceresini açarken Europa ve Callipso aylarının uzakta yükselmekte olduklarını görebiliyordu. Bir kuyruklu yıldız ışıldayarak geçip arkasında bıraktığı yıldız tozlarıyla gemiyi saran sonsuz uzay boşluğunu aydınlattı. Bu gemi kızın ev diye bildiği tek yerdi. Kız bakışlarını Jüpiter’e kaydırırken, bir gezegenin yörüngesinde hapis kalmadığı, onun yerine bir gezegenin üzerinde yaşadığı bir hayatın hayalini kuruyordu. Babasının anlattığı “Dünya” ile ilgili hikâyelerde olduğu gibi karaya, gerçek toprağa adım attığını hayal etti. Taze havanın tadını, soğuk, tuzlu denizin kokusunu ve bir ağacın yeşil yaprakları arasından esen rüzgârın hışırtısını zihninde canlandırmaya çalıştı. Fakat bunların tümü yalnızca hayalden ibaretti, yani anı değillerdi. O, bu gemide doğmuştu ve eğer kısa sürede yaşanabilir bir gezegen bulamazlarsa, bu gemide öleceği de kesindi.

Yukarıdaki örnekte bilim kurgularda sıkça rastlanan asıl özelliklerden pek çoğu bulunmaktadır. Öncelikle hikaye gelecekte, insanların artık dünya üzerinde yaşamadığı zamanlarda geçmektedir. İkincisi, olaylar Jüpiter’in yörüngesindeki bir gemide yaşanmaktadır. Üçüncüsü gerçek bilimsel bilgiler içermektedir. Europa ve Callipso gerçekten Jüpiter’in iki ayıdır. Jüpiter yalnızca gazlardan oluşan bir gezegen olduğundan, insanların orada yaşaması mümkün değildir. Bu durum neden geminin gezegene inmek yerine yörüngesinde döndüğünü açıklamaktadır.

Bilim Kurgunun Önemi

Bilim kurgu çoğu zaman gerçek bilimsel teorileri alıp, neyin mümkün ve/veya hayal gücü dahilinde olduğuna dair hikayelere dönüştürür. Çoğu bilim kurgu hikayesi bilimin katı gerçeklerini ve doğruları kullanarak şunları yapmaya çalışır:

Gelecekte neyin gerçekten olabileceğine dair fikirler sunmak.

Bazı olaylar veya şartlar gerçekleşirse neler olabileceğini incelemek.

Teknolojik ve bilimsel gelişmelerin ve keşiflerin sonuçlarını değerlendirmek.

Tarihsel süreçte bilim kurgu yalnızca yazarlar için değil, bilim insanları için de popüler bir edebiyat biçimi olmuştur. Son 150 yılda bilim kurgu devasa boyutlarda bir sanat dalına dönüşmüş, özellikle sinema ve televizyonlarda geniş yer tutar hale gelmiştir. Hatta “SciFi” adında bir televizyon kanalı yalnızca bilim kurgu eserlerine yer vermektedir. Bilim kurgu, gerçekle olan bağı nedeniyle izleyiciler için ziyadesiyle ilginç ve hayranlık uyandırıcıdır.