Ebeveyn olarak görevlerinizden
birisi de çocuğunuza nasıl disiplin içerisinde davranması gerektiğini
öğretmektir. Bu zaman ve sabır gerektiren bir iştir. Bununla
beraber etkili ve sağlıklı eğitim yöntemlerini öğrenmek işinizi
kolaylaştıracaktır. Büyüyüp gelişen çocuklarınızı eğitmek için
kullanabileceğiniz ve Amerikan Pediyatri Akademisi’nin (American Academy of
Pediatrics, AAP) önerdiği olumlu disiplin stratejilerine yönelik tavsiyeleri aşağıda
sizin için derledik.
Çocuklarda işe yarayan 10
disiplin stratejisi
AAP çocuklarınıza davranışlarını
kontrol etmelerini öğretecek, bir yandan sağlıklı gelişimlerini teşvik ederken
bir yandan da onları tehlikelerden koruyacak olumlu disiplin stratejilerini
kullanmanızı önermektedir.
Gösterin ve
anlatın: Çocuklara neyin doğru neyin yanlış olduğunu sakin sözler ve
davranışlarla öğretin. Çocuklarınızda görmek istediğiniz davranışları siz
sergileyin.
Sınırlar koyun: Çocuklarınızın
takip edebileceği açık ve tutarlı kurallar koyun. Bu kuralları onlara
anlatırken, yaşlarını göz önünde bulundurarak, anlayabilecekleri kelimeleri
kullanın.
Bedeller koyun: Eğer doğru
davranmazlarsa bedelinin ne olacağını sakin ve kararlı bir şekilde açıklayın.
Örneğin eğer oyuncaklarını toplamazsa günün geri kalanı boyunca onları
kaldıracağınızı ve oynamayacağını anlatın. Eğer toplamazsa bu dediğinizi yapın.
Birkaç dakika sonra onları geri vererek sözünüzden caymayın. Fakat şunu da
unutmayın, çocuğunuzun gerçekten ihtiyaç duyduğu şeyleri -örneğin yemeğini-
ondan bu şekilde esirgemeyin.
Onları dinleyin: Dinlemek
önemlidir. Bir sorunu çözmede yardımcı olmadan önce çocuğunuzun anlatacaklarını
bitirmesini bekleyin. Yaramazlıkların belirli bir düzen sergilediği durumları
yakalamaya çalışın, örneğin çocuğunuz belki de kıskandığında bu şekilde
davranıyordur. Böyle bir durum tespit ettiğinizde çocuğunuza hemen bedel
ödetmeden önce onunla konuşun.
Onlara ilginizi
verin: Etkili bir terbiyenin en güçlü silahı ilgidir – olumlu davranışları
perçinleyen ve olumsuzlardan caydıran şey ilgidir. Unutmayın, bütün çocuklar
ebeveynlerinin ilgisini isterler.
İyi şeyler yaptıklarında fark
edin: Çocukların yanlış davrandıklarını fark etmeleri gerektiği kadar,
doğru davrandıklarını da fark etmeleri gerekir. Çocuğunuzun olumlu
davranışlarını fark edin ve bunu ifade edin, örneğin terbiyeli davrandığında
veya uslu durmayı denediğinde bundan övgüyle bahsedin. Bu konuda ifadelerinizin
açık ve net olduğundan emin olun (örneğin: “Vaay, aferin oyuncağını kaldırmışsın!”).
Tepki vermemeniz gereken anları
bilin: Çocuğunuz tehlikeli bir şey yapmadığı ve iyi davranışlarına yönelik
olarak yeterince ilgi gördüğü sürece, kötü davranışlarını görmezden gelmek
bazen onları durdurmanın en iyi yöntemi olabilir. Bazı kötü davranışların
görmezden gelinmesi çocuklara davranışlarının doğal sonuçlarını öğretebilir.
Örneğin eğer çocuğunuz kurabiyelerini bilerek yere atıyorsa, kısa sürede elinde
yiyecek hiç kurabiye kalmaz. Eğer oyuncağını fırlatıp kırarsa, onunla
oynayamaz. Çocuğunuz çok geçmeden kurabiyelerini yere atmaması ve oyuncaklarını
fırlatmaması gerektiğini anlayacaktır. https://www.gookulu.com/cocugumu-disiplinli-nasil-yetistirebilirim/
Belaya hazır
olun: Çocuğunuzun sorun çıkarabileceği durumlar için önceden hazırlıklı
olun. Onları yaklaşan önemli faaliyetler konusunda bilgilendirin ve nasıl
davranmalarını istediğinizi açıklayın.
Kötü davranışları yönlendirmeyle
engelleyin: Bazen çocuklar sıkıldıkları için ya da belirli bir durumda
başka türlü nasıl davranacaklarını bilmedikleri için yaramazlık yaparlar. Böyle
durumlarda çocuğunuza yapacağı başka bir şey bulun.
Uzaklaştırma cezası
verin: Uzaklaştırma cezası özellikle belirli bir kuralın ihlal edildiği
durumlarda etkili olabilir. Bu disiplin aracı,
çocuklara durmazlarsa uzaklaştırma cezası alacakları söylendiğinde ve neyi
yanlış yaptıkları fazla duygu göstermeden birkaç kelime ile açıklandığında
etkilidir. Bu cezayı verdiğinizde çocuğunuzu ortamdan belirli bir süre boyunca
uzaklaştırmış olursunuz (örneğin çocuğun her bir yaşı için bir dakika
uzaklaştırma iyi bir süre ortalamasıdır). 3 yaşından itibaren çocuğunuzun ne kadar
bir süre için uzaklaştırılacağına kendisinin karar vermesini isteyebilirsiniz.
(Örneğin: “Hemen odana git, kendini hazır ve uslu hissettiğinde gelebilirsin.”)
Bu strateji çocuklara kendilerini idare etme yeteneği kazandırabilir ve
gençlerde de etkilidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder